Tìm hiểu nguyên nhân, tác hại và giải pháp cho bệnh mất ngủ

Triệu chứng mất ngủ thường gặp ở những người già, người trung tuổi, những người đang stress nặng về công việc, cuộc sống. Mất ngủ khiến cuộc sống của chúng ta bị đảo lộn rất nhiều. Cùng tham khảo bài viết dưới đây để biết rõ hơn về khái niệm bệnh mất ngủ và cách khắc phục nhé.

Mất ngủ là gì?

Bình thường giấc ngủ sinh lý của con người kéo từ 6 đến 8 tiếng mỗi ngày. Trong khoảng thời gian này, cơ thể có thời gian phục hồi chức năng, là thời điểm hoạt động mạnh của của một số hệ cơ quan trong cơ thể. Một số hoạt động của cơ thể chỉ diễn ra khi đã ngủ sâu giấc.

Một giấc ngủ được gọi là bình thường và tốt khi đáp ứng đủ các yếu tố: Ngủ đủ giờ, ngủ sâu giấc và cơ thể luôn cảm thấy sảng khoái, khỏe mạnh khi ngủ dậy.

Vậy mất ngủ chính là tình trạng cơ thể không thể duy trì được giấc ngủ sinh lý do nhiều nguyên nhân dẫn đến: Khó ngủ, ngủ không sâu giấc, thức dậy nhiều lần trong lúc ngủ, sáng dậy mệt mỏi, không tỉnh táo.

Nguyên nhân gây mất ngủ
Nguyên nhân gây mất ngủ

Chứng mất ngủ thường được chia làm 3 loại chính:

  • Mất ngủ bất chợt: Thường xảy ra một vài ngày đến 1 tuần.
  • Mất ngủ thời gian ngắn: Khi mất ngủ kéo dài trên 1 tuần đến 4 tuần
  • Mất ngủ kéo dài: Khi tình trạng mất ngủ kéo dài quá 4 tuần.

Nguyên nhân mất ngủ

Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng mất ngủ. Nhận biết được những tác nhân này sẽ giúp cho người bệnh tìm ra cách giải quyết phù hợp, sớm đưa người bệnh trở lại giấc ngủ sinh lý.

Một số nguyên nhân gây mất ngủ:

Thói quen, chế độ sinh hoạt thay đổi

Thay đổi thói quen, sở thích ăn uống, chế độ sinh hoạt: Những thói quen đã đi vào nề nếp sinh hoạt bỗng nhiên bị thay đổi theo chiều hướng tiêu cực sẽ gây ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Áp lực cuộc sống

Công việc, mối quan hệ, lo lắng cho đời sống khiến cơ thể luôn rơi vào tình trạng căng thẳng, khủng hoảng, stress… Thường là nguyên nhân gây mất ngủ ở giới trẻ và tuổi trung niên. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến thần kinh, các hệ thống chi phối ở vỏ não từ đó gây mất ngủ.

Mất ngủ do stress
Mất ngủ do stress

Dùng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ

Sử dụng các thiết bị điện tử, điện thoại, máy tính trước khi đi ngủ: Màn hình điện thoại, máy tính… phát ra ánh sáng xanh rất có hại cho mắt người dùng, khiến cho giấc ngủ không được sâu. Ngoài ra, sóng bức xạ cũng ảnh hưởng đến bộ não và hệ thần kinh.

Sử dụng chất kích thích

Tiêu biểu là cà phê, khiến cho người uống không thể đi vào giấc ngủ bình thường. Thuốc lá và rượu bia sử dụng lâu ngày cũng có tác động tương tự.

Do mắc một số bệnh lý

Bệnh tim mạch, cao huyết áp, hen suyễn, dị ứng, viêm sưng đau khớp, bệnh nội tiết, rối loạn chuyển hóa. Những bệnh này theo nhiều cơ chế khác nhau đều gây rối loạn giấc ngủ.

Từ những nguyên nhân này, người bệnh hãy đối chiếu với chính những gì cơ thể mình đang gặp phải để tìm ra giải pháp tháo gỡ. Có như vậy, giấc ngủ mới bình thường trở lại, góp phần ngăn ngừa nhiều bệnh liên quan.

Mất ngủ do một số bệnh lý
Mất ngủ do một số bệnh lý

8 tác hại của mất ngủ

Mất ngủ ảnh hưởng đến khả năng tập trung

Trong giấc ngủ, trạng thái REM (giai đoạn ngủ sâu và mơ) là rất cần thiết cho sự tỉnh táo và tập trung của não bộ. Bởi vậy, nếu giấc ngủ bị chập chờn hay thường xuyên bị gián đoạn, cơ thể chúng ta sẽ trở nên chậm chạp hơn, khó ghi nhớ hơn và thậm chí là mất tập trung trong các hoạt động thường ngày. Đây là một trong những tác hại của mất ngủ mà rất nhiều người đang phải đối mặt.

Do cảm giác mệt mỏi, uể oải luôn thường trực, bạn sẽ rất dễ sao nhãng trong học tập, làm việc. Điều đó có thể dẫn đến những sai sót trong giấy tờ và nghiêm trọng hơn là gây ảnh hưởng đến những người xung quanh. Ngoài việc ngủ đủ giấc mỗi đêm, một giấc ngủ nhỏ vào giờ nghỉ trưa cũng rất hữu ích cho việc gia tăng năng suất làm việc, giúp bạn luôn tràn đầy hứng khởi và năng lượng cho ca làm việc tới.

Mất ngủ làm mất tập trung
Mất ngủ làm mất tập trung

Mất ngủ gây tăng cân

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tác hại nghiêm trọng của việc thiếu ngủ đối với cân nặng. Khi ngủ quá ít, cơ thể sẽ có những thay đổi nhất định về hoocmon, sản sinh nhiều hơn những hoạt chất gây đói như ghrelin và leptin, khiến chúng ta ăn nhiều hơn. Trẻ nhỏ không được ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày sẽ có nguy cơ béo phì cao gấp đôi trẻ ngủ đủ giấc. Phụ nữ ngủ 5 giờ hoặc ít hơn 5 giờ mỗi đêm thậm chí có nguy cơ béo phì cao gấp 16 lần so với phụ nữ ngủ 7 tiếng mỗi đêm.

Mất ngủ gây trầm cảm, suy giảm trí nhớ

Giấc ngủ có ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống tinh thần của con người. Khi không được ngủ đủ giấc, chất dẫn truyền thần kinh sẽ bị giảm sút, từ đó khiến cảm xúc chúng ta trở nên tồi tệ hơn. Bên cạnh đó, tác hại của mất ngủ với trí nhớ cũng thuộc hàng đáng báo động. Bởi giấc ngủ chính là “cứu cánh” giúp bộ não chúng ta được nghỉ ngơi sau ngày dài làm việc căng thẳng. Nếu thiếu những thời khắc thư giãn này, não sẽ dễ gặp phải tình trạng “quá tải”, từ đó làm giảm trí nhớ.

Mất ngủ gây bệnh tim mạch

Nguy cơ tiềm ẩn về bệnh tim mạch là một trong những tác hại của mất ngủ đáng lo nhất mà bạn cần cảnh giác. Theo nghiên cứu, trong khi ngủ cơ thể sẽ tiết hormone melatonin - loại hoạt chất có tác động kiểm soát nhịp độ sinh học đồng thời điều chỉnh hoạt động của các Hormone quan trọng khác trong cơ thể. Thiếu nó, sức khỏe tim mạch sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực, làm tăng khả năng nhồi máu cơ tim ở người cao tuổi. Theo nhiều minh chứng, ngủ không sâu, không đủ giấc còn làm giảm 11% phản ứng tim mạch, khiến tim suy yếu.

Mất ngủ thường niên dễ gây bệnh tim mạch
Mất ngủ thường niên khiến trái tim suy yếu

Mất ngủ gây ảnh hưởng đến khả năng thụ thai

Tác hại của mất ngủ trong việc làm giảm khả năng thụ thai thể hiện ở cả nam và nữ giới. Với phụ nữ, mất ngủ gây đảo lộn hoạt động sinh học, làm mất cân bằng hormone, từ đó khiến cơ thể luôn ở trạng thái căng thẳng, mệt mỏi. Chính những tác động tưởng chừng nhỏ nhặt này lại có thể gây rối loạn kinh nguyệt, ảnh hưởng đến chuyện chăn gối.

Cũng như phụ nữ, mất ngủ khiến đồng hồ sinh học của nam giới bị đảo lộn, từ đó làm giảm khả năng sản xuất tinh dịch và khiến chất lượng tinh trùng giảm sút. Bởi những lý do này, mất ngủ chính là bàn tay vô tình ngăn cách tình cảm vợ chồng, khiến khả năng thụ thai giảm sút. Vì thế, nếu bạn đã hoặc đang có những triệu chứng của mất ngủ thì cần xem xét và giải quyết ngay nếu không muốn bị ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.

Mất ngủ ảnh hưởng đến sinh lý
Hãy ngủ đủ giấc nếu không muốn gánh chịu tác hại của mất ngủ đến khả năng thụ thai

Mất ngủ gây tăng huyết áp

Một nghiên cứu tại đại học Columbia đã chỉ ra tác hại của mất ngủ với huyết áp là vô cùng nghiêm trọng. Cụ thể, tình trạng ngủ chập chờn, ngủ không đủ giấc nếu kéo dài ngày có thể làm tăng nguy cơ mắc phải các biến chứng huyết áp trong khoảng từ 10 đến 20 năm. Nguyên nhân là do khi mất ngủ, nhịp tim và huyết áp sẽ tăng mạnh hơn. Điều này gây tác động trực tiếp đến thành mạch và lâu dài có thể khiến hoạt động của tim trở nên căng thẳng hơn, áp suất vì thế cũng tăng cao.

Mất ngủ gây ung thư

Ngoài những tác hại của mất ngủ nói trên, người thiếu ngủ dài ngày còn có nguy cơ mắc bệnh ung thư cao hơn so với người ngủ đủ giấc, đặc biệt nhất là ung thư vú. Tiến triển bệnh có thể phát triển hơn với những phụ nữ ngủ ít hơn 6 tiếng mỗi ngày. Bên cạnh đó, thức đêm, ngủ muộn còn gây ảnh hưởng tiêu cực tới đại tràng, khiến ung thư đại tràng được đà phát triển.

Mất ngủ gây sạm da, lão hóa sớm

Không chỉ làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh về huyết áp, tim mạch, tiểu đường,... mất ngủ còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến con người ở làn da và sắc vóc. Trong thời gian ngủ, nhất là vào khung giờ từ 10 - 11h, làn da cần được tái tạo và hồi phục sau ngày dài chịu tác động của nắng và gió. Khi mất ngủ, làn da sẽ không được “nghỉ ngơi”, từ đó gây ra các hại không mong muốn như mụn nhọt, thâm sạm, lão hóa,..,

Mất ngủ khiến da nhanh lão hoá
Sạm da, lão hóa da là một trong những tác hại của mất ngủ


Giải pháp trị chứng mất ngủ

giải pháp giúp bạn ngủ sâu hơn
Cần thiết tuân thủ những lời khuyên nếu bạn muốn ngủ ngon và sâu giấc

Có thể thấy, tác hại của mất ngủ với sức khỏe và đời sống con người là vô cùng nghiêm trọng. Vì vậy, nếu bạn gặp phải những tình trạng này, tốt hơn hết nên cảnh tỉnh và chữa trị ngay trước khi quá muộn. Theo lời khuyên của các bác sĩ, để khắc phục chứng mất ngủ, bạn có thể thực hiện một số các giải pháp sau:

  • Tránh các chất kích thích như nước có ga, bia rượu hay cà phê trước khi ngủ
  • Hạn chế ngủ ngày, nhất là những giấc ngủ gây ảnh hưởng đến giờ giấc sinh hoạt
  • Ăn uống lành mạnh, khoa học, hạn chế dầu mỡ, đặc biệt không nên dùng bữa sau 20h
  • Duy trì thói quen thức giấc vào sáng sớm, nếu có thể hãy dành 10 - 20 phút cho việc tập thể dục buổi sáng
  • Giải tỏa mệt mỏi, stress cùng những cơn đau mỏi trước khi ngủ bằng cách vận động nhẹ nhàng, tập thiền hoặc sử dụng ghế Massage.
  • Nếu tình trạng mất ngủ diễn ra liên miên trong thời gian dài, tốt hơn hết bạn nên đi gặp bác sĩ để tìm hướng giải quyết tốt nhất.

Như vậy là BlogSport đã cùng bạn điểm qua những câu hỏi mất ngủ là gì? Và các nguyên nhân, tác hại của bệnh mất ngủ. Cùng với đó BlogSport cũng đưa đến cho bạn một vài biện pháp tích cực giúp bạn ngủ sâu và ngon giấc hơn. Đừng quên ghé thăm website BlogSport hàng ngày để biết nhiều thông tin hữu ích nhé !